Nấm xoang là dạng viêm xoang do nấm không xâm lấn, thường ảnh hưởng đến những đối tượng có hệ miễn dịch bình thường. Tổn thương riêng lẻ ở xoang trán cực kỳ hiếm gặp. Phương pháp điều trị là phẫu thuật. Trước đây, phương pháp này dựa trên phương pháp tiếp cận bên ngoài (phẫu thuật Jacques). Gần đây, phương pháp tiếp cận nội soi ngày càng được sử dụng nhiều hơn.
Chúng tôi báo trường hợp nấm xoang xoang trán đơn độc. Bệnh nhân đã trải qua phẫu thuật nội soi xoang trán Draf loại IIb với việc loại bỏ hoàn toàn nấm xoang bệnh lý. Sau khi dùng ống nội soi 30 độ (optic 30) để mở xoang trán lấy nấm, chúng tôi đã dùng ống nội soi 70 độ (optic 70 độ) để kiểm tra lại xoang trán đã sạch nấm. Không có biến chứng trong hoặc sau phẫu thuật.
Chẩn đoán chính xác về mặt lâm sàng và hình ảnh học đối với nấm xoang trán riêng lẻ vẫn còn là một thách thức. Phẫu thuật nội soi xoang với phẫu thuật nội soi xoang trán Draf IIb hoặc III có hiệu quả trong điều trị nấm xoang trán. Đây là phương pháp điều trị được lựa chọn và thay thế các phương pháp tiếp cận bên ngoài truyền thống.
Nấm xoang là một dạng viêm xoang mạn tính không xâm lấn phổ biến do nấm. Bệnh chủ yếu do loài Aspergillus gây ra và gặp ở những người có hệ miễn dịch bình thường và không bị dị ứng trong độ tuổi 40-60. Xoang hàm trên là nơi thường bị nấm nhất (khoảng 80% bệnh nhân), tiếp theo là xoang bướm và xoang sàng. Tình trạng viêm riêng lẻ ở xoang trán cực kỳ hiếm gặp. Phẫu thuật là phương pháp điều trị duy nhất được lựa chọn cho nấm xoang. Trước đây, phương pháp này dựa trên phẫu thuật bên ngoài (phẫu thuật Jacques). Gần đây, các kỹ thuật đó ngày càng được thay thế bằng phương pháp phẫu thuật nội soi. Mặc dù xoang trán là nơi khó đạt được kết quả phẫu thuật nội soi tốt nhất do giải phẫu phức tạp; góc tiếp cận hẹp và gần các cấu trúc quan trọng (hố khứu giác, nền sọ và hốc mắt) cũng như xu hướng hẹp sau phẫu thuật nhưng kết quả của phương pháp nội soi rất khả quan.
Chúng tôi trình bày trường hợp nấm xoang trán đơn độc, được điều trị thành công bằng phẫu thuật nội soi mũi xoang, nhằm mô tả các đặc điểm chẩn đoán và đánh giá hiệu quả của phương pháp tiếp cận nội soi qua mũi trong việc điều trị tình trạng hiếm gặp này.
Một người đàn ông 57 tuổi có hệ miễn dịch bình thường có tiền sử chảy mũi mủ trái tái phát, và đau đầu trán trong bảy tháng. Bệnh nhân được điều trị bằng amoxicillin và acid clavulanic trong mười ngày. Tuy nhiên, các triệu chứng vẫn chưa được cải thiện. Nội soi mũi cho thấy chảy mũi trong bên trái, mũi đục bên phải, polyp mũi 2 bên (độ 3 bên trái, độ 2 bên phải). Khám răng miệng bình thường. Chụp cắt lớp vi tính (CT) cho thấy tình trạng mờ đục không đồng nhất ở trán bên trái với sự hiện diện của vật liệu vôi hóa, kèm hình ảnh viêm xoang hàm sàng + polyp mũi hai bên (Hình 1)
Bệnh nhân đã trải qua phương pháp tiếp cận nội soi qua đường mũi (phẫu thuật nội soi mũi xoang – FESS). Đã tiến hành cắt bỏ xương sàng trán và phẫu thuật mở xoang trán Draf loại IIb.
Bệnh nấm xoang trán nguyên phát chiếm khoảng 2% trong tổng số các trường hợp bệnh nấm xoang cạnh mũi.
Chẩn đoán chính xác về mặt lâm sàng và hình ảnh học đối với nấm xoang trán đơn độc vẫn còn là một thách thức. Cần cân nhắc điều trị ở những bệnh nhân có triệu chứng không đặc hiệu. Các phẫu thuật Draf IIb hoặc III là an toàn và là phương pháp điều trị lựa chọn cho bệnh nấm xoang trán nguyên phát ngay cả trong những trường hợp có nhiều tổn thương ở bên xoang trán hơn. Vì nấm xoang trán là dạng viêm xoang mũi do nấm không xâm lấn nên không chỉ định dùng liệu pháp kháng nấm toàn thân.
Ths.Bs.Bùi Đức Lân, Ths.Bs.Hà Công Chánh
Bác sĩ Chuyên khoa Tai Mũi Họng – Khoa Ngoại Chuyên khoa (B3) Bệnh viện Quân Dân Y Miền Đông
